Βασικές έννοιες σχετικά με τα είδη κητωδών
Σκίτσα: © Massimo Demma


Τα κητώδη είναι μια ομάδα ζώων, που επιστημονικά ονομάζεται "Τάξη Κητώδη" και χωρίζεται σε δύο υπο-ομάδες (Υποτάξεις). Η πρώτη περιλαμβάνει τις φάλαινες (Υπόταξη Μυστακοκήτη) και η δεύτερη τους φυσητήρες, τα δελφίνια, τις φώκαινες και μερικά ακόμη συγγενικά τους είδη (Υπόταξη Οδοντοκήτη). Ο χωρισμός σε φάλαινες (ή μυστακοκήτη) και σε οδοντοκήτη δεν έχει σχέση με το μέγεθος, αλλά με το αν έχουν δόντια ή όχι. Όλες οι φάλαινες δεν έχουν δόντια αλλά φαλαίνια ή "μπαλένες" στόμα τους. Ο Φυσητήρας, που σε μέγεθος ξεπερνά τα περισσότερα είδη φαλαινών δεν είναι φάλαινα γιατί έχει δόντια, όπως και τα δελφίνια, με τα οποία έχει μεγαλύτερη συγγένεια παρά με τις φάλαινες.

Υπάρχουν περίπου 85 είδη ζωντανών (δηλαδή όχι εξαφανισμένων ή και απολιθωμένων) κητωδών. Από αυτά, 12 έχουν καταγραφεί στις ελληνικές θάλασσες και 22 σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Κάποια είδη έχουν πληθυσμούς που ζουν μόνιμα στην Ελλάδα (8) ή στη Μεσόγειο (11 ή 12), ενώ κάποια άλλα έρχονται μόνο περιστασιακά από τον Ατλαντικό ωκεανό ή πολύ σπανιότερα από την Ερυθρά θάλασσα.

Στις ελληνικές θάλασσες ζει μόνιμα ένα είδος φάλαινας, η Πτεροφάλαινα, και επτά είδη οδοντοκητών: Φυσητήρας, Ζ
ιφιός, Σταχτοδέλφινο, Ρινοδέλφινο, Κοινό δελφίνι, Ζωνοδέλφινο, Φώκαινα. Ως περιστασιακά και σπάνια έχουν καταγραφεί άλλα δύο είδη φαλαινών (Μεγάπτερη φάλαινα και Βόρεια Ρυγχοφάλαινα) και δύο είδη οδοντοκητών (Ψευδόρκα και Στενόρυγχο δελφίνι).

Τα διαφορετικά είδη είναι ανεξάρτητοι οργανισμοί, που δεν μπορούν να αναπαραχθούν και να δώσουν γόνιμους απογόνους. Κάθε είδος έχει διαφορετικές τροφικές συνήθειες, ζει σε διαφορετικά μέρη, βουτά σε διαφορετικά βάθη, έχει διαφορετικούς τρόπους επικοινωνίας και πιθανότατα κινδυνεύει από διαφορετικές απειλές. Για παράδειγμα, το Ζωνοδέλφινο και το Ρινοδέλφινο δεν είναι διαφορετικές "ράτσες" δελφινιών, όπως ένα λυκόσκυλο και ένα ντόμπερμαν και συνεπώς όταν λέμε "δελφίνια" χωρίς να προσδιορίζουμε το είδος δελφινιού, είναι σαν να λέμε "ανθρωπογοριλοχιμπατζήδες"! Το σταχτοδέλφινο διαφέρει από το ζωνοδέλφινο και το κοινό δελφίνι όσο εμείς από τους γορίλες και τους χιμπατζήδες. Είμαστε διαφορετικά είδη!

Περισσότερα σχετικά με την έννοια του είδους μπορείτε να βρείτε εδώ, ενώ μια πιο αναλυτική εξήγηση σχετικά με τους σωστούς ελληνικούς όρους και τα ονόματα για τα είδη κητωδών και τους λανθασμένους, που συχνά χρησιμοποιούνται σε μεταφράσεις κειμένων ή ντοκιμαντέρ από τα αγγλικά στα ελληνικά, μπορείτε να βρείτε εδώ.